Ένα project για τον Ζορμπά του Νίκου Καζαντζάκη

Νίκος Καζαντζάκης

Ο βίος και η πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά

Το μυθιστόρημα: Ο βίος και η πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά (εκδ. Ελένη Καζαντάκη, 1968)

Ψηφιοποιημένα αποσπάσματα στον ΠΟ.Θ.Ε.Γ. (1-9)

Χρονολόγιο από το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης, Εκδόσεις Καζαντζάκη, Wikipedia

Σχετικές ιστοσελίδες: ΠΟ.Θ.Ε.Γ., Οι αίθουσες Ν. Καζαντζάκη στο ΙΜΚ, Σελίδες του Ν. Σαραντάκου, ΓΕΛ Μοιρών, 6ο Γυμνάσιο Ηρακλείου Κρήτης, Πύλη για την Νεοελληνική γλώσσα, 

• Το 2017 έχει ανακηρυχθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού "έτος Νίκου Καζαντζάκη"

• Σκοπός του project μας να γνωρίσουμε τον Νίκο Καζαντζάκη μέσα από ένα ολοκληρωμένο και εμβληματικό έργο του, το προσφιλέστερο παγκοσμίως.

• Το project θα διαρκέσει μέχρι το τέλος του α΄τετραμήνου (20 Ιανουαρίου 2017)

• Θα εργαστείτε ομαδικά (ανά 2 άτομα) και στο τέλος του τετραμήνου θα πρέπει να αναρτήσετε μια γραπτή εργασία στο παρόν ιστολόγιο.

• Το ψηφιακό περιβάλλον εργασίας σας θα είναι τα λογισμικά κειμενογράφου και παρουσίασης του drive. 

• Λεπτομέρειες για τις προδιαγραφές της εργασίας σας και τα κριτήρια αξιολόγησης θα σας δοθούν την επόμενη εβδομάδα.

• Προς το παρόν αρχίζουμε την μελέτη του μυθιστορήματος με βάση τους παρακάτω θεματικούς άξονες.

Θεματικοί Άξονες

1. Περί Θεού και θρησκειών (Ζωή+Μίλτος)
2. Περί Ελλήνων και ελληνικής ιστορίας (Γαληνή+Απόστολος+Πέτρος)
3. για τον άνθρωπο 
4. για την Κρήτη 
5. Περί γυναικών (Θοδωρής+Μαριάννα)
6. για τα γράμματα, την μόρφωση και τους "καλαμαράδες" 
7. Περί ζωής και θανάτου (Παρασκευή+Άντζελα)
8. για τον γάμο και την έγγαμη ζωή
9. Περί μουσικής και χορού (Σοφία+Χαρά)
10. οι πνευματικοί πατέρες του Ν. Καζαντζάκη
11. Η γλώσσα του Ν. Καζαντζάκη (Πέτρος+Σοφία)
12. Ο τύπος του Ζορμπά (Αντρέας+Γιώργος)
13. φιλοσοφικές θέσεις 
14. Ηθογραφικά στοιχεία (Χρήστος Κ+Σταμάτης)
15. Αυτοβιογραφικά στοιχεία του Ν. Καζαντζάκη στον "Ζορμπά" (Δημήτρης+Δημήτρης)
16. Η κριτική για τον "Ζορμπά" 
17. Ο "Ζορμπάς" στις άλλες τέχνες (κινηματογράφο, μουσική, χορό) (Αθηνά+Φανή+Χρήστος Β)
18. Οι παροιμίες 
19. καλλιτεχνική δημιουργία/συγγραφή
20. η σχέση δασκάλου-μαθητή 
21. η ελευθερία

Χρονοδιάγραμμα μελέτης

1. Μέχρι 7-8 Δεκεμβρίου 2016 διαβάζουμε κατ' οίκον τις πρώτες 29 σελίδες (Πρόλογο και 1ο κεφάλαιο) και συγχρόνως καταγράφουμε τα σημεία του θέματός μας στο σχετικό έγγραφο. Στην τάξη ως ομάδα παρουσιάζουμε τα ευρήματά μας και συζητάμε οργανωτικά ζητήματα.
2. Μέχρι την εβδομάδα (14-15 Δεκ) διαβάζουμε κατ' οίκον τα κεφάλαια 2-5 (σσ 30-87) και συγχρόνως καταγράφουμε τα σημεία του θέματός μας στο σχετικό έγγραφο.
3. Μέχρι τις χριστουγεννιάτικες διακοπές (δηλ. 21-22 Δεκ) διαβάζουμε κατ' οίκον τα κεφάλαια 6-8 (σσ 88-132) και συγχρόνως καταγράφουμε τα σημεία του θέματός μας στο σχετικό έγγραφο.
4. Μέσα στις διακοπές μελετάμε τα κεφάλαια 9-17 (σσ 133-237) και συγχρόνως καταγράφουμε τα σημεία του θέματός μας στο σχετικό έγγραφο. Παράλληλα ετοιμάζετουμε μια πρώτη σύνθεση των μέχρι τώρα πορισμάτων μας, με βάση το πρότυπο των παρουσιάσεων του Drive.
5. Μέχρι την πρώτη σχολική εβδομάδα (11-12 Ιαν 2017) μελετάμε τα κεφάλαια 18-21 (σσ. 238-287) και συγχρόνως καταγράφουμε τα σημεία του θέματός μας στο σχετικό έγγραφο. Παράλληλα συμπληρώνουμε τα πορίσματά μας, με βάση το πρότυπο των παρουσιάσεων του Drive.
6. Μέχρι την εβδομάδα (18-19 Ιαν) μελετάμε τα κεφάλαια 22-26 (σσ 288-352) και συγχρόνως καταγράφουμε τα σημεία του θέματός μας στο σχετικό έγγραφο. Ολοκληρώνετε τα πορίσματά σας, βάσει του προτύπου που θα σας δοθεί.
7. Την επόμενη εβδομάδα (25-26 Ιαν) παρουσιάζετε για 3-5΄κατά ομάδες τα βασικά σας πορίσματα σε λογισμικό παρουσίασης σύμφωνα με το πρότυπο που θα σας δοθεί. Και το γιορτάζουμε.

ΣΗΜΕΊΩΣΗ: Ενδεχομένως προκύψει επαναπροσδιορισμός του χρονοδιαγράμματος.



Βιβλιογραφία-Δικτυογραφία

Αυτοβιογραφικά στοιχεία

• Αφιέρωμα στον πραγματικό "Αλέξη" Ζορμπά
• Γιώργος Ιωάννου, "Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά: Ένα μυθιστόρημα βιωματικής ύλης", περ. Τετράδια "Ευθύνης", τ.3, σσ. 109-114

Για την ζωή και τον θάνατο

• Κουμάκης Γεώργιος, "Ο φόβος του θανάτου", Νίκος Καζαντζάκης: Θεμελιώδη προβλήματα στη φιλοσοφία του, 1996, σσ. 53-55
• Κουμάκης Γιώργος, «Η κοσμοθεωρία του Ν. Καζαντζάκη»

Για τον θεό, τις θρησκείες, την εκκλησία

• Νικολόπουλος Δημήτρης, "Ο Καζαντζάκης και ο θεός" (απόσπασμα ομιλίας)
• Μιχαηλίδης, Κώστας, "Οι μεταφυσικές αναζητήσεις του Νίκου Καζαντζάκη", περ. Διαβάζω, τ. 190 (27/4/1988), σσ. 83-88
• Γιάνναρης Γιώργος, Νίκος Καζαντζάκης: Η λογοτεχνία ως θρησκεία, περ. Οδός Πανός,  τ. 127 (Ιαν-Μαρτ 2005), σσ. 78-90
• Κουμάκης Γεώργιος, "Η έννοια του Θεού στον Καζαντζάκη", Νίκος Καζαντζάκης: Θεμελιώδη προβλήματα στη φιλοσοφία του, 1996, σσ. 51-53 
• Σταφυλάς Μιχάλης, "Ο Καζαντζάκης και η θρησκεία", Ο Καζαντζάκης κάτω από το φως της διαλεκτικής, Στεφ. Βασιλόπουλος, Αθήνα (1989;), σσ. 81-90

Για τους Έλληνες και την ελληνική ιστορία/πολιτική

• Βρανός Ιωάννης, «Ο μισελληνισμός και ο φιλελληνισμός του Καζαντζάκη», Υπόθεση Νίκου Καζαντζάκη. Τα υπέρ και τα κατά, Θεσσαλονίκη 1979, σσ. 231-246 
• Μαθήματα Ιστορίας από ένα κείμενο του Νίκου Καζαντζάκη «Ταξίδι στο Μοριά»
• Νίκος Καζαντζάκης: "Γεννηθήκαμε άρχοντες"

Ο τύπος του Ζορμπά

• Καψωμένος Ερατοσθένης, “Ο Αλέξης Ζορμπάς και το νεοελληνικό πολιτισμικό πρότυπο”

Για την γλώσσα του Ν. Καζαντζάκη και τις απόψεις του για την γλώσσα

• Τσοπανάκης Αγαπητός, «Η γλώσσα και το λεξιλόγιο του Ν. Καζαντζάκη», περιοδικό Νέα Εστία, Χριστούγεννα 1977, σσ. 65-72 ή στο ΠΟ.Θ.Ε.Γ.
• Χαραλαμπάκης Χριστόφορος, "Ο Καζαντζάκης και η φιλοσοφία της γλώσσας", Ελεύθερο Βήμα σσ. 48-49 μέρος Α΄
• Μαθιουδάκης Ν.& Καμπάκη-Βουγιουκλή Π, Η επιθετική ταυτότητα του Οδυσσέα στο έπος του Ν. Καζαντζάκη (σσ. 2-4)
• Ομαγευτικός ιδιωματικός λόγος του Καζαντζάκη
• Σταφυλάς Μιχάλης, Ο Καζαντζάκης κάτω απ' το φως της διαλεκτικής, εκδόσεις Στέφανος Βασιλόπουλος, (σσ. 29-36)
• Παραθέματα στο Σπουδαστήριο του Νέου Ελληνισμού
• Φραγκόπουλος Θ. Δ, «Το ύψιστο στοίχημα. Σκέψεις πάνω στη γλώσσα του Ν. Καζαντζάκη», περ. Η Λέξη, τ.139, Μάιος-Ιούνιος 1997, σσ. 303-311
• Κρητικό λεξικό
• Μαθιουδάκης Νικόλαος, ποιητικοί νεολογισμοί στην ‘Οδύσεια’ του Νίκου Καζαντζάκη: χιλιάδες αθησαύριστες λέξεις αναζητούν την ταυτότητά τους
• Μαρινάκης Θεοχάρης, Με πυξίδα ένα γλωσσάρι: Το γλωσσάριο του Παντελή Πρεβελάκη για την Οδύσσεια του Νίκου Καζαντζάκη (ραψωδίες Α-Κ)

Για τις γυναίκες

•  Ιωαννίδου Μαριέττας: Νίκος Καζαντζάκης: Υμνητής της Γυναίκας ή Μισογύνης;

Ο "Ζορμπάς" στις άλλες τέχνες (λχ κινηματογράφο, μουσική, χορό) 

• Αγάθος Θανάσης, “Από το Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά του Νίκου Καζαντζάκη στο Zorba the Greek του Μιχάλη Κακογιάννη: η παράλληλη πορεία μέσα στον χρόνο ενός μυθιστορήματος και της κινηματογραφικής μεταφοράς του”
• Γαραντούδης Ευριπίδης,“Zorbathe Greek του Μιχάλη Κακογιάννη και Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά του Νίκου Καζαντζάκη: μια σύγκριση υπό την σκιά της πρόσληψης του καζαντζακικού έργου”

Κριτικές

• ΧουρμούζιοςΑ., «Το μέγιστο μάθημα», Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά

Συνολική βιβλιογραφία

• Πετράκου Κυριακή & Αγάθος Θανάσης, Συμβολή στη βιβλιογραφία Καζαντζάκη
• Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη