ένας χώρος διαλόγου και συνεργασίας με τους μαθητές μου στο διάστημα 2013-2020. Στο ιστολόγιο διαγράφηκε το σύνολο των σχολίων μου στα κείμενα των μαθητών για παιδαγωγικούς λόγους και διατηρήθηκαν ελάχιστα κείμενά τους (ως ανάμνηση). Το παρόν ιστολόγιο θα συνεχίσει να υφίσταται -δημόσια πλέον- και να εμπλουτίζεται κατά καιρούς ως συνδρομή στους νεότερους μαθητές μου και συναδέλφους.
Γιώργος Αποστολίδης
Τα φώτα έσβησαν, το σχολείο έκλεισε, άλλη μια χρονιά σε λίγο θα τελειώσει ... Κι ο χρόνος θα συνεχίσει να κυλάει ... Μένει κάτι ζωντανό, όταν το τώρα γίνει παρελθόν; Αντιστέκεται κάτι στη σκόνη της λήθης; Ναι, θα έλεγα. Μια ζεστή γλύκα, η λιακάδα των ματιών και το άχραντο χαμόγελο των ωραίων ανθρώπων. Τι άλλο να θέλει κανείς όταν ξέρει πως έστω για στιγμές μοιράστηκε μια μυστική χαρά, μια μέθεξη αισθητική και πνευματική; Νιώθω βαθιά ευγνωμοσύνη σε όσους τόσο απλόχερα μας πρόσφεραν και μας προσφέρουν το μεγαλείο της ψυχής τους:
Τον Κυριάκο Θεοδωρίδη, που ξέρει τόσο αριστοτεχνικά να μας μαγεύει με την αστείρευτη ευγένεια και ευαισθησία του, κι από κοντά την Μαρία Μπαλικτσή, το στήριγμα και σεμνή συνεργάτιδά του.
Την Αλεξάνδρα Καρακασίδου, πρόθυμη πάντα κι έτοιμη να παλέψει με ό,τι μπερδέματα έχω με τις τεχνολογίες.
Τον Δημήτρη Γεωργίου, τον αρχιμουσικό μας που παίζει στα δάχτυλα νότες και μηχανήματα και φωνές χορωδιακές.
Τον διευθυντή μου, τον Χρήστο Τριανταφύλλου, και τους άλλους συναδέλφους για την εμπιστοσύνη και την βοήθειά τους.
Όλους αυτούς, μαθητές, γονείς, φίλους, συναδέλφους που παραβρέθηκαν στην μικρή μας γιορτή και γευτήκαμε μαζί κάτι από το πνεύμα των ημερών.
Και τέλος, απέραντη ευγνωμοσύνη νιώθω για αυτή την πλειάδα των ταλαντούχων και ωραίων μαθητών μου. Τίποτε δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίς αυτούς. Χωρίς την ψυχή που καταθέσανε, τον αγώνα, τον μόχθο, την σωματική καταπόνηση, μα πιο πολύ χάρη στην εμπιστοσύνη τους. Τίποτε.
Η Θεανώ, μάνα-ψυχή,
ο Άγγελος, πατέρας-δύναμη κι ευαισθησία,
η Σοφία, γειτόνισσα, σοφή, γλυκιά και μετρημένη,
η Ελένη εύθραυστη αλλά με δύναμη εσωτερική,
ο Ραφαήλ έτοιμος και για μεγάλους ρόλους,
ο Θανάσης, αποκάλυψη-ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί,
ο Στέργιος, γιος-όνειρο, ποιητικός, στοχαστικός,
η Έλλη και η Μυρτώ, επαγγελματίες,καλλιτέχνιδες
Ο Βασίλης με τα φοβερά πλάνα και
η Κατερίνα στους αλάνθαστους φωτισμούς.
Ήταν όλοι τους τέλειοι, υποδειγματικοί. Τα συγχαρητήρια φαντάζουν πολύ λίγα. Αξίζετε πολλά. Μας χαρίσατε πολλή ομορφιά απόψε. Σας ευχαριστούμε. Σας ευχαριστώ από καρδιάς. Κι εύχομαι απλόχερα να σκορπάτε το φως σας, την θέρμη σας. Είστε από καλή γενιά!
Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου 2019
Πρόσκληση
Ο Διευθυντής, ο
Σύλλογος καθηγητών και
ο Σύλλογος Γονέων
Κηδεμόνων του Εσπερινού Σχολείου Σερρών
σας προσκαλούμε
να γιορτάσουμε
οικογενειακά
το πνεύμα των ημερών
γύρω από ένα
χριστουγεννιάτικο τραπέζι
τη Δευτέρα 23
Δεκεμβρίου 2019 και ώρα 7 μμ.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει:
την παράσταση μαύρου θεάτρου «Το δέντρο που έδινε» από τον κ. Κυριάκο
Θεοδωρίδη
χορωδιακά τραγούδια υπό την διεύθυνση του κ. Δημήτρη Γεωργίου
το θεατρικό έργο «Περιμένοντας …», γραμμένο αυτοσχεδιαστικά από μαθητές
και τον κ. Γιώργο Αποστολίδη
Ποιο είναι το θέμα με το οποίο θα ασχοληθούμε σε αυτή τη διδακτική
ενότητα;
Το video ολοκληρώνεται με ένα ερώτημα. Για ποιον λόγο, κατά τη
γνώμη σας, έγινε αυτή η επιλογή από τον δημιουργό του;
Ποια ερωτήματα προκάλεσε σε εσάς το video που παρακολουθήσατε;
ΚΕΙΜΕΝΟ
1
Η εξερεύνηση του διαστήματος
Η εξερεύνηση του διαστήματος
είναι η φυσική εξερεύνηση των ουράνιων σωμάτωνκαι γενικά οτιδήποτεπεριλαμβάνει
τις τεχνολογίες, την επιστήμη,
και την πολιτική σχετικά με τις διαστημικές προσπάθειες.Στις 4 Οκτωβρίου
1957 δόθηκε μία
μεγάλη ώθηση στον συγκεκριμένο τομέα, μετην εκτόξευση του Σπούτνικ 1, του
πρώτου ανθρώπινου κατασκευάσματος που μπήκεσε τροχιά, η οποία έδωσε το έναυσμα
για τον διαστημικό αγώνα μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σοβιετικής Ένωσης. Δύο άλλα διάσημα
επιτεύγματα της πρώιμης αυτής περιόδου ήταν ο πρώτος άνθρωπος στο διάστημα, ο
Γιούρι Γκαγκάριν με τοΒοστόκ 1 στις 12 Απριλίου 1961 (πάλι από την ΕΣΣΔ), και
οι πρώτοι άνθρωποι στοφεγγάρι, οι Νηλ Άρμστρονγκ και Μπαζ Ώλντριν με το Απόλλων
11 μαζί με τον Μάικλ Κόλλινς (από τις ΗΠΑ). Μετά από 30 έτη ανταγωνισμού, η
εστίαση των προσπαθειώνάρχισε να μετατοπίζεται από τις μεμονωμένες πτήσεις στο
ανανεώσιμο υλικό (όπως τοαμερικανικό διαστημικό λεωφορείο και το αντίστοιχο
σοβιετικό Μπουράν) και από
τον ανταγωνισμό στη συνεργασία, όπως στο διεθνή διαστημικό σταθμό.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια ο ανταγωνισμός αναζωπυρώθηκε, αφού η
Κίνα πραγματοποίησε επανδρωμένες αποστολές στο διάστημα, δημιούργησε μια μεγάλη
βιομηχανία δορυφόρων και έφτιαξε σύστημα εξολόθρευσης δορυφόρων. Ύστερα από
αυτέςτις ενέργειες ήρθε αντίδραση από τις ΗΠΑ και την Ρωσία. Οι ΗΠΑ έφτιαξαν
και αυτέςσύστημα εξολόθρευσης δορυφόρων και άλλαξαν το διαστημικό τους
πρόγραμμα, σχεδιάζοντας να δημιουργήσουν νέες διαστημικές κάψουλες και να
ξαναπάνε στη Σελήνη το2020. Η Ρωσία έθεσε σχέδιο δημιουργίας νέας διαστημικής
κάψουλας και κατασκεύασε στο Βοστότσνι (ανατολικές ακτές της Ασίας) από το
οποίο θα έχει τη δυνατότηταπραγματοποίησης επανδρωμένων διαστημικών αποστολών
από το 2018. […]
Ενίοτε μας
τίθεται από το κοινό το ερώτημα «Γιατί να δαπανούμε χρόνο, προσπάθεια και χρήμα για την εξερεύνηση του
Διαστήματος, όταν υπάρχουν τόσα καθημερινά προβλήματα στη Γη που χρειάζονται αυτούς
τους πόρους;». Η απάντηση είναι τριπλή.
Πρώτον, επειδή από τη φύση μας είμαστε περίεργοι. Οποιαδήποτε
ενέργεια που ξεπερνά την αυτοσυντήρηση, οφείλεται καταρχήν στην πνευματική
ανησυχία του ανθρώπου.
Δεύτερον, επειδή το Διάστημα είναι ένα πρώτης τάξεως παρατηρητήριο
για την κατανόηση και προστασία του πλανήτη μας. Θυμίζουμε τη διαπίστωση της
μείωσης του στρώματος όζοντος από δορυφορικές μετρήσεις.
Τρίτον, και εδώ θα σταθούμε περισσότερο, επειδή υπάρχει ανάγκη
επέκτασης του ζωτικού χώρου της ανθρωπότητας.
Εύλογη είναι ίσως η επόμενη απορία: μα πρέπει να επεκτείνουμε κι
άλλο τον ζωτικό μας χώρο; Δεν μας αρκεί η Γη; Δυστυχώς δεν μας αρκεί για τρεις
σημαντικούς λόγους.
Αν τα επιτεύγματα της ιατρικής συνεχιστούν, θα έχουμε δύο
βαρυσήμαντα αποτελέσματα: μείωση της θνησιμότητας και αύξηση του προσδόκιμου
ζωής. Αυτά τα ομολογουμένως θετικά αποτελέσματα θα οδηγούν σε ολοένα και μεγαλύτερο
παγκόσμιο πληθυσμό, ο οποίος θα αντιμετωπίσει προβλήματα χώρου, κατοικίας και
διατροφής. Ας σημειώσουμε ότι η επέκταση των οικισμών/πόλεων γίνεται εις βάρος
των εκτάσεων που είναι διαθέσιμες γιατην παραγωγή τροφής. Συνεπώς η πληθυσμιακή
αύξηση επηρεάζει με διπλό τρόπο το επισιτιστικό πρόβλημα: αυξάνοντας τις
ανάγκες και μειώνοντας τις διαθέσιμες καλλιεργήσιμες εκτάσεις.
Αλλά ακόμη κι αν η παραγωγή τροφής συνεχίσει να αυξάνεται και αυτή
με νέες τεχνολογίες και καταφέρει να αντεπεξέλθει στις ανάγκες του αυξανόμενου
πληθυσμού, οι υπόλοιποι φυσικοί πόροι που είναι απαραίτητοι για τον πολιτισμό
μας (ενέργεια και, κυρίως,οι -μη ανανεώσιμες- πρώτες ύλες) θα είναι μάλλον
απίθανο να συνεχίσουν να επαρκούν. Ως εκ τούτου, η ανθρωπότητα θα αναγκαστεί να
αποικίσει άλλους πλανήτες, όπως ακριβώς στο παρελθόν αποίκισε[1]
άλλες περιοχές της Γης. Ας θυμηθούμε τον αποικισμό της Μικράς Ασίας, της
δυτικής Μεσογείου και της νότιας Ιταλίας από τους αρχαίους Έλληνες μέχρι τον
αποικισμό-κατάκτηση του Νέου Κόσμου από τους Ευρωπαίους. Μάλιστα, η περίπτωση
της Αυστραλίας μπορεί να θεωρηθεί παράδειγμα επιτυχημένης μετατροπής ενός
άγονου και αφιλόξενου κόσμου σε τόπο βιώσιμης ανάπτυξης. Ενώ στην Αυστραλία δεν
υπήρχαν ούτε ενδημικά φυτά κατάλληλα για γεωργία ούτε ζώα που θα μπορούσαν να
γίνουν οικόσιτα και κατά συνέπειαη ήπειρος αυτή δεν μπορούσε να συντηρήσει
πολυάριθμες κοινωνίες, η κατάσταση άλλαξεμε την εισαγωγή φυτών και ζώων από την
Ευρώπη. Το διαστημικό ανάλογο της Αυστραλίας είναι προς το παρόν ο Άρης, που,
αν και άγονος και αφιλόξενος, έχει το δυναμικό να καταστεί κατοικήσιμος μέσω
της μακρόχρονης και πολύπλοκης διαδικασίας της γεωπλασίας.
Ο δεύτερος λόγος επέκτασης του ζωτικού μας χώρου είναι ο κίνδυνος
καταστροφής του πολιτισμού μας από φυσικά ή ανθρωπογενή αίτια. Τα ανθρωπογενή
αίτια είναι τα όπλα μαζικής καταστροφής, αλλά και η αλλοίωση του περιβάλλοντος
και του κλίματος από τις ανθρώπινες παρεμβάσεις. Το κυριότερο φυσικό αίτιο
μείζονος καταστροφής είναι η πρόσκρουση μεγάλου αστεροειδούς ή κομήτη στη Γη. «Μεγάλος»
σημαίνει με διάμετρο μερικών χιλιομέτρων. Μια πρόσκρουση τέτοιου μεγέθους
εκτιμάται πως συμβαίνει ανά 300 χιλιάδες χρόνια περίπου και βρίσκεται στο
κατώφλι της παγκόσμιας καταστροφής. Αν και 300 χιλιάδες χρόνια είναι για τα
ανθρώπινα μέτρα ομολογουμένως πολλά, πρόκειται απλώς για μια ενδεικτική χρονική
κλίμακα, και φυσικά κανείς δεν γνωρίζει πότε «τελειώνουν»!
Τέλος, η έσχατη αιτία καταστροφής και κατά συνέπεια λόγος
επέκτασης του ζωτικού μας χώρου είναι η μετατροπή του Ήλιου σε κόκκινο γίγαντα,
που λόγω διαστολής θα καταπιεί τη Γη και τους υπόλοιπους πλανήτες του. Αυτό θα
συμβεί σε μερικά δισεκατομμύρια χρόνια, αλλά θα συμβεί σίγουρα, ακόμη και αν
δεν έχουν συμβεί τα δύο προηγούμενα.
Η εξερεύνηση του Διαστήματος και η επέκταση της ανθρωπότητας
συνδέονται πάντα και με την αναζήτηση ζωής, και μάλιστα νοήμονος ζωής, σε
άλλους πλανήτες. Κλείνονταςτο άρθρο, θα ήθελα να σχολιάσω πως οι προσδοκίες «συνάντησης»
με άλλα νοήμονα όντα είναι μάλλον υπερβολικές. Το σύμπαν είναι αχανές και είναι
πολύ πιθανό δύο κόσμοι να «προσπεράσουν» ο ένας τον άλλον επειδή δεν
ταυτίζονται τα επίπεδα του τεχνολογικού τους πολιτισμού. Αλλά ακόμη κι αν υποθέσουμε
ότι έρχεται η μέρα που αντικρίζουμε κάποιους εξωγήινους, θεωρώ εξαιρετικά
απίθανη τη δυνατότητα επικοινωνίας. Ζούμε χιλιάδες χρόνια δίπλα σε νοήμονα όντα
στον δικό μας πλανήτη (εννοώ τα ζώα, άγρια και εξημερωμένα) και η επικοινωνία
μας μαζί τους παραμένει από περιορισμένη έως ανύπαρκτη. Αλλά, ακόμη και οι
άνθρωποι διαφορετικών φυλών δυσκολεύτηκαν πολύ να επικοινωνήσουν και σε πολλές
περιπτώσεις στην Ιστορία αλληλοεξοντώθηκαν (και δυστυχώς αλληλοεξοντώνονται).
Εκτιμώ ότι η ανθρωπότητα είναι ακόμη ανώριμη και ανέτοιμη για
συνάντηση με άλλες μορφές νοήμονος ζωής. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να
κλειστούμε στο καβούκι μας και να αποστρέψουμε το βλέμμα μας από τον ουρανό. Το
έσχατο ταξίδι της ανθρωπότητας έξω από τα όρια της γήινης ατμόσφαιρας είναι
δύσκολο και θα χρειαστεί προσπάθειες αιώνων για να επιτευχθεί.
Τι είδους είναι τα κείμενα που διαβάσατε; Από ποια στοιχεία τους
το καταλάβατε;
Ποιος είναι, κατά τη γνώμη σας, ο στόχος του συντάκτη κάθε
κειμένου;
«Στις 4/10/1957 δόθηκε μία μεγάλη ώθηση στον συγκεκριμένο τομέα, με
την εκτόξευση του Σπούτνικ 1, του πρώτου ανθρώπινου κατασκευάσματος που μπήκε
σε τροχιά, η οποία έδωσε το έναυσμα για τον διαστημικό αγώνα μεταξύ των Ηνωμένων
Πολιτειών και της Σοβιετικής Ένωσης»: Σε ποια πιθανά ερωτήματα απαντούν οι
πληροφορίες που περιέχονται στην πρόταση αυτή του «Κειμένου 1»;
Διαβάστε προσεκτικά την ε΄ παράγραφο («Ο δεύτερος λόγος … πότε
“τελειώνουν”!») του «Κειμένου 2» και απαντήστε στα ερωτήματα: α) Ποια είναι η
άποψη την οποία προσπαθεί να αποδείξει ο συγγραφέας; β) Ποια είναι τα δεδομένα
πάνω στα οποία στηρίζει τον ισχυρισμό του; γ) Ποια γενική αρχή (που δε δηλώνεται
σαφώς, αλλά υπονοείται) συνδέει τα στοιχεία αυτά με τον αρχικό του ισχυρισμό; δ)
Ποιος είναι ο«αντίλογος» στον ισχυρισμό του συγγραφέα και με ποιον τρόπο τον
αντιμετωπίζει;
Με ποια κριτήρια ομαδοποιήθηκαν οι πληροφορίες σε κάθε κείμενο;
Ποια είναι η βασική διαφορά τους;
Παρατηρήστε στα δύο κείμενα το ύφος, τη στίξη, τα ρηματικά
πρόσωπα, το είδος του λόγου (ονοματικός-ρηματικός), το μήκος των προτάσεων και
το είδος της σύνδεσής τους. Σε ποια συμπεράσματα καταλήγετε;
δεν διατίθενται σε ανθρώπους με ανάγκες ζωτικής σημασίας;
Ήταν αναπόφευκτο
να συζητηθεί. Και το ερώτημα είναι θεωρητικά σωστό. (Να σημειώσω πάντως ότι
όταν αποφασίστηκε και ξεκίνησε η αποστολή, πριν από 10 χρόνια, η οικονομική
κρίση δεν είχε αγγίξει την Ελλάδα και την Ευρώπη η οποία και χρηματοδότησε τότε
την αποστολή, - αντιθέτως λεφτά υπήρχαν και παραϋπήρχαν).
Έγραψε η φίλη μου η _erin, έχοντας, όπως πάντα, ωραία και
ανθρωπιστικά κίνητρα, ένα σχόλιο στο άρθρο «13 εικόνες του κομήτη 67P»: «Αισθάνομαι
πραγματικά την ανάγκη να ρωτήσω το εξής: ΓΙΑΤΙ αυτά τα χρήματα δεν διατίθενται
σε ανθρώπους που έχουν σοβαρές ανάγκες ζωτικής σημασίας! Έχουμε τόση ευτυχία στον
πλανήτη Γη ώστε να αναζητούμε τα μυστικά του διαστήματος; Λυπάμαι αλλά
ειλικρινά απόψε (ειδικά με την καταιγίδα στην Αθήνα αλλά και τόσα άλλα)
ντρέπομαι να πανηγυρίσω αυτό το επίτευγμα. Υπάρχουν άνθρωποι στον δρόμο που
υποφέρουν και στερούνται τα στοιχειώδη, όχι μόνο στην Αθήνα, αλλά παντού!».
Να μερικές πιθανές απαντήσεις που ίσως απαντούν στο ΓΙΑΤΙ της
_erin:
BlackHeart:
Γιατί αυτό, είναι πρόοδος. Αυτό, κάποια στιγμή θα μας κάνει καλύτερους ως είδος,
αν μπορεί να γίνει ποτέ κάτι τέτοιο. Το να βγούμε έξω από τα όρια του πλανήτη
μας, είναι κάτι το οποίο δεν πληγώνει και δεν σκοτώνει κανένα. Γιατί δεν
δοκιμάζεις να στρέψεις τα βέλη σου στις βιομηχανίες όπλων? Στις
φαρμακοβιομηχανίες που δοκιμάζουν πειραματικά φάρμακα στην Αφρική? Και, μιας
και πήγες σε πρόσφατο παράδειγμα, γιατί δεν διαμαρτύρεσαι στον τοπικό φορέα σου
που δεν καθάρισε τα φρεάτια, ή, να το πάμε ακόμα παραπέρα, που μας άφησε όλους
να χτίσουμε πάνω στα ρέματα της Αττικής?
ΘοδωρηςΣ: Γιατί
η εξερεύνηση, η προσπάθεια να λύσουμε τα μυστήρια της φύσης και τους σύμπαντος,
να βρούμε απαντήσεις στα βαθειά ερωτήματα του ποιοι είμαστε, από πού ήρθαμε,
και πού πάμε, είναι η κινητήρια δύναμη που έχει οδηγήσει τον άνθρωπο να βγει από
τις σπηλιές και να εξερευνήσει, να ανακαλύψει, να εξελιχθεί. Η άλλη κινητήρια δύναμη
ήταν πάντα το κέρδος, το χρήμα, η εξουσία. Μια από τις δυο αυτές δυνάμεις που κινούν
τον κόσμο έχει θετικά αποτελέσματα για όλους μας, για ολόκληρη την ανθρωπότητα,
και μας έχει δώσει γνώσεις που χρησιμοποιήσαμε σε ιατρικά επιτεύγματα, στην ενεργεία,
τηλεπικοινωνίες, μεταφορές, και γενικά καλυτέρευση της ζωής μας, και ταυτόχρονα
μια γεύση, μια ιδέα για το τι υπάρχει εκεί έξω, και το ποσό σημαντικοί ή
ασήμαντοι είμαστε μέσα στην απεραντοσύνη τους διαστήματος. Η άλλη δύναμη μας έχει
δώσει πολέμους, καταστροφή, θανάτους, τον φούρνο μικροκυμάτων και το ιντερνέτ.
Αν κάπου πρέπει όντως να πάψουν να σπαταλούν χρήματα και να τα διαθέσουν στους φτωχούς
και αδύνατους, ή για να παρέχουν πιο πολλές υπηρεσίες στους πολίτες, σε όσους έχουν
ζωτική ανάγκη, αλλά όχι από την επιστήμη, και όχι από την εξερεύνηση του διαστήματος.
Αλλιώς θα ήμασταν ακόμα σε σπηλιές, και ακόμα θα πολεμούσαμε μεταξύ μας.
TolisKoskinas:
Γιατί η κατάργηση του διαστημικού προγράμματος δεν συνεπάγεται οφέλη για τους αναξιοπαθούντες.
ΔΕΝ είναι επιλογή της επιστήμης η πεινά και η ανέχεια, αλλά επιλογή της πολιτικής
και οικονομικής εξουσίας. Η έρευνα οφείλει να συνεχίζεται γιατί χρησιμοποιεί αλλά
και προάγει την αιχμή της τεχνολογίας, κάτι που μακροπρόθεσμα έχει όφελος για όλους
μας: από τους δορυφόρους και το ιντερνέτ, ως την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα
της παρασκευής εμβολίων. Α, και κάτι τελευταίο: η «αναζήτηση των μυστικών του
διαστήματος» δεν είναι ένα παιχνίδι για ενήλικες εκατομμυριούχους ή «φαντασιόπληκτους»
εφήβους, αλλά αντιθέτως αφόρα στο σύνολο της ανθρωπότητας καθώς μια ευρύτερη εικόνα
για το τι γίνεται «εκεί έξω» είναι υπερβολικά χρήσιμη αυτή τη στιγμή, τόσο για
την καλύτερη διαχείριση πόρων (καλυτέρα διαστημικό πρόγραμμα παρά νέοι πόλεμοι,
σωστά ?) όσο και για την πρόοδο των κλάδων της επιστήμης που καθημερινά βελτιώνουν
τη ζωή των κατά τα αλλά υπερεγωπαθών κατοίκων του «pale blue dot»[2].
Agapoulas: ΓΙΑΤΙ
δεν μπορούμε συνέχεια να ασχολούμαστε με τις λάθος επιλογές των ανθρώπων, και
τους λόγους που τους έφεραν στα σημεία αυτά ώστε να στερούνται τα στοιχειώδη,
να αποκεφαλίζουν κόσμο για να αποκτήσουν μια θέση στον παράδεισό τους, να
αποδεκατίζουν πληθυσμούς ζώων για να φτάσουν τα 180 κιλά και μετά να τρέχουν
στην Πρίνου γιατί η καρδιά τους δεν λειτούργει πια, να εξαπολύουν μύδρους για
να αποκτήσουν μια θέση στην ηγεσία και να μετά να εξυπηρετήσουν ένα σύστημα. Ο καθένας
θερίζει αυτά που σπέρνει, πάρτε το απόφαση. Εγώ αντίθετα λυπάμαι ΠΑΡΑ πολύ που
το νέο αυτό δεν πήρε την διάσταση που έπρεπε από τα περισσότερα ελληνικά media
ενώ αντίθετα η εκάστου βλακεία που λέει ο κάθε τυχάρπαστος Έλληνας πολίτικος θα
παιχτεί και θα ξαναπαιχτεί.. Αυτό που με παρηγορεί είναι ότι το διάστημα με τα θαύματά
του, θα βρίσκεται εδώ πολύ μετά την απολυτή καταστροφή του ανθρώπινου γένους,
που άδω που τα λεμέ, μονό κακό έκανε…
Azzurro: Έχεις
δίκιο ότι θα μπορούσαμε να κλείσουμε της πληγές εδώ πρώτα. Το πρόβλημα είναι
ότι ο άνθρωπος εξελίσσεται σε διάφορους τομείς άλλα αυτό δεν γίνεται με ένα
συντεταγμένο τρόπο. Για παράδειγμα σε χώρες της μέσης ανατολής έχουν άλλα ήθη και
έθιμα. Για παράδειγμα η μπούργκα και πολλά άλλα. Αυτό αυτόματος μας δημιουργεί προβλήματα
ρατσισμού και άλλα. Από την άλλη η παγκοσμιοποίηση και η προσπάθεια στο να
εξαλειφτούν οι τοπικές ιδιαιτερότητες είναι κάτι πάλι επικίνδυνο. Δυστυχώς ο
πολιτισμός και η δομές που έχουμε μας οδηγούν σε καταστάσεις ύψους και βάθους.
Τέλος θα πρέπει να καταλάβεις ότι η βιομηχανική επανάσταση μας οδήγησε στο να
καταστρέφουμε τον πλανήτη άλλα είναι η τεχνολογία που θα διασφαλίσει την
επιβίωση.
Poet_of_Silence:
Μπορεί να έχεις δίκιο ότι οι άνθρωποι χρειάζονται τη βοήθειά μας αλλά. Πρώτον
και το πρόγραμμα αυτό να μην υπήρχε δεν σημαίνει ότι τα χρήματα θα πήγαιναν
στους άστεγους ή στη θεραπεία του καρκίνου. Και δεύτερον αν το κοιτάξουμε το
θέμα σε μακροπρόθεσμο επίπεδο η ανθρωπότητα πρέπει να ερευνήσει τα σχετικά με
τους κομήτες και για πρακτικούς λόγους. Αποτελούν τον νούμερο ένα κίνδυνο για εξαφάνιση
της ζωής στη γη. Αν κάποια στιγμή συγκρουστεί ένας μικρός κομήτης με τη γη
έχουμε τελειώσει οριστικά. Όπως έγινε και με τους δεινόσαυρους. Οπότε οφείλουμε
στις μελλοντικές γενιές να βρούμε τρόπους για να αντιμετωπίσουμε αυτή την
απειλή.
O_Mhtsos:
Αναφέρεσαι σε πράγματα που είναι ασύνδετα και τα προσομοιάζεις με μια χαρακτηριστική
ευκολία. Δεν είναι τα ίδια η ανθρώπινη προσπάθεια για κατανόηση της Φύσης με το
ότι η ανθρώπινη κοινωνία είχε, έχει και θα έχει φτωχοδιάβολους και καταπιεσμένους
από το Σύστημα. Ακόμη και εάν δεν πάρουμε την επιστήμη σαν αυτοσκοπό, τα
αποτελέσματα τέτοιων προγραμμάτων ήταν και είναι τόσα που δίνουν στην Κοινωνία
πολλά περισσότερα από όσα απαιτούν. Ακόμη και τεράστια προγράμματα σαν και το
Απόλλο είχε τρομερή ανάπτυξη τεχνολογιών (με το boost στην ανάπτυξη των solid state
electronics να είναι ίσως η σημαντικότερη) που τα καθιστά, σε βάθος χρόνου
κρίσιμα για την ανάπτυξη της ανθρώπινης Κοινωνίας. Αυτός ο μηδενισμός ολοκλήρων
τομέων της Επιστήμης κάποτε πρέπει να σταματήσει.
Leontios: Οι
πόροι που διατίθενται για την επιστήμη επ’ ουδενί δεν αφαιρούν από την ευτυχία
της ανθρωπότητας. ΑΥΤΑ ΕΙΔΙΚΑ τα χρήματα, καλώς διατέθηκαν για τον συγκεκριμένο
σκοπό, με τον ίδιο τρόπο που καλώς χρηματοδοτήθηκαν ιατρικές έρευνες και δεν
πεθαίνει σήμερα το παιδί σου από μία απλή μόλυνση.
trollolo: Αν μας
βοηθάει να κατανοήσουμε καλύτερα ουράνια σώματα που πιθανόν να μας αφανίσουν ως
είδος ώστε να ξέρουμε πως να προστατευτούμε στο μέλλον, δεν είναι καλό να
δίνονται και γι’ αυτόν το σκοπό; Γιατί πάντα ρίχνουμε το φταίξιμο στα
διαστημικά προγράμματα αλλά όχι στα «έργα τέχνης» τύπου γαλάζιος καμβάς που
πωλούνται εκατομμύρια ευρώ για να κάνουν μόστρα κάποιοι, στα iPhone και τα iPad,
στη φοροδιαφυγή τρις ευρώ παγκοσμίως κάθε χρόνο και άλλα πολλά τέτοια
παραδείγματα;
xouftalo: Ο
άνθρωπος, εκ φύσεως είναι περίεργο ον. Το πόσο έχουμε πάει μπροστά ως είδος,
οφείλεται σε αυτή την ιδιαιτερότητα μας. Η περιέργεια μας και η ανάγκη για
γνώση και απαντήσεις, δεν βασίζεται αναγκαστικά σε υλικές ή πρακτικές
ανταμοιβές. Όταν ρώτησαν τον Έντμουντ Χίλαρι γιατί θέλει να ανέβει στο Έβερεστ,
απάντησε «γιατί είναι εκεί!» Και οι φιλόσοφοι
ιδέες παράγουν, αλλά κανείς ποτέ δεν αναρωτήθηκε γιατί υπήρξε ο Σωκράτης, ή τι
στο διάολο καλό έκανε στην ανθρωπότητα. Ή ο Σέκσπιρ ή ο Πικάσο. Η ομφαλοσκόπηση
σου (Σήμερα βρέχει στην Αθήνα......) είναι αχαρακτήριστη. Μάθε λοιπόν, ότι η
ανισότητα και η δυστυχία στον πλανήτη μας είναι απόρροια πλεονεξίας και παιχνιδιών
εξουσίας και όχι προϊόν μη αποτελεσματικής διανομής του παγκόσμιου πλούτου.
Επίσης, η προσέγγισή σου για το πως πρέπει να πορευτούμε σε αυτή τη ζωή, είναι καθαρά
εκτός πραγματικότητας. Βάση αυτής, επειδή ποτέ στον πλανήτη δεν υπήρξε ευτυχία
και δικαιοσύνη θα πρέπει να απόσχουμε από οτιδήποτε παραγωγικό στον αιώνα τον
άπαντα. Σαν την παλιά διαφήμιση που έδειχνε ένα πεινασμένο Αφρικανάκι και δίπλα
έναν πύραυλο και έλεγε το απίστευτο: «τι κόσμος είναι αυτός που στέλνει
ανθρώπους στο φεγγάρι και αφήνει παιδιά στη γη να πεινάνε» Λες και φταίει η
NASA για την αδικία στον πλανήτη μας, ή αν δεν είχαμε πάει ποτέ στο φεγγάρι θα
είχε εκλείψει η πείνα στη γη. Ηρέμησε μεγάλε. Ο υπολογιστής σου κοστίζει
περισσότερο από το ετήσιο εισόδημα μιας φτωχής οικογένειας στο Μπαγκλαντές. Και
αν τραβήξεις το καζανάκι σου στο σπίτι τρεις φορές απόψε, θα έχεις ξοδέψει δύο
φορές περισσότερο πόσιμο (ναι πόσιμο είναι!) νερό από όσο έχει ημερησίως
πρόσβαση για όλες τις ανάγκες της, μία τετραμελής οικογένεια στην Αγκόλα. Κι
αυτά πλούτος αποστερημένος από τους φτωχούς είναι.
De La Net:
Αγαπητή _erin Θα έπρεπε να θεωρείς αυτά, και όσα άλλα χρήματα ξοδεύονται για
την εξερεύνηση του διαστήματος, κεφάλαια σωστά διαθετημένα, που μάλιστα είναι
κατά πολλά μεγέθη μικρότερα από αυτά που αληθινά απαιτούνται. Δεδομένων των
συνθηκών στην Γη (υπερπληθυσμός, ακατάσχετη κατανάλωση των πόρων του μικρού μας
πλανήτη, καταστροφή του περιβάλλοντος και τόσων άλλων) και επίσης με δεδομένο
ότι το απόλυτο σύνολο του ανθρώπινου είδους κατοικεί σε αυτόν τον ευάλωτο και
μικρό πλανήτη, έχουμε υποχρέωση στους απογόνους μας να δημιουργήσουμε την
τεχνολογία και να αποκτήσουμε τις γνώσεις που απαιτούνται για να μπορούμε
πρώτον να προστατέψουμε την Γη από κάποια διαστημική απειλή (κομήτης,
αστεροειδής κτλ) αλλά και να μπορούμε να δημιουργήσουμε αποικίες σε όσο
περισσότερα μέρη εκτός της Γης μπορούμε ούτως ώστε σε περίπτωση που αυτή
καταστραφεί να υπάρχουν θύλακες του είδους μας που θα επιβιώσουν. Θέλεις να
σταματήσουμε να πετάμε τα λεφτά μας σε άχρηστα πράγματα και να βοηθήσουμε τους
άστεγους; Γιατί δεν κάνεις μια καμπάνια να κόψουν οι γυναίκες τα καλλυντικά και
τις κρέμες και να στέλνουν αυτά τα λεφτά σε οργανισμούς προστασίας των απόρων;
Και τα λεφτά θα ήταν πολλαπλάσια από αυτά που ξοδεύονται για την μελέτη του
διαστήματος και θα γλίτωνες και ένα σωρό ζωάκια από τα πειράματα με κρέμες
προσώπου και αντηλιακά στα εργαστήρια των εταιριών καλλυντικών…
Άννα: Ενώ υπάρχουν τόσοι άνθρωποι στον κόσμο που πεθαίνουν από πείνα και
αρρώστιες, εμείς ασχολούμαστε περισσότερο με τις μελλοντικές εξελίξεις.
Παραμερίζουμε αυτούς τους ανθρώπους προσπαθώντας να τους ξεχάσουμε και να
προχωρήσουμε προς τα μπρος. Κάθε χρόνο δαπανώνται δισεκατομμύρια δολάρια από
μεγάλες εταιρίες για την εξερεύνηση του διαστήματος. Αν τα χρήματα που
ξοδεύονται για την εξερεύνηση του διαστήματος χρησιμοποιούνταν προς όφελος
εκείνων που έχουν ανάγκη και όχι εκείνων που πλουτίζουν, τότε θα μπορούσαν να
ανακουφίσουν εκατομμύρια ανθρώπους από τα δεινά.
Βεατρίκη: Η πρόκληση της εξερεύνησης του διαστήματος είναι για πολλούς
ανθρώπους πηγή έμπνευσης. Εδώ και χιλιάδες χρόνια κοιτάζουμε τον ουρανό και
ονειρευόμαστε, με τη λαχτάρα να φτάσουμε στα αστέρια και να τα αγγίξουμε, με τη
λαχτάρα να επικοινωνήσουμε με κάτι που μόνο στη φαντασία μας μπορεί να υπάρχει,
με τη λαχτάρανα μάθουμε. Είμαστε μόνοι στο σύμπαν; Μεταφορικά, η εξερεύνηση του
διαστήματος είναι ανάγκη για γνώση. Και είναι η ανάγκη για γνώση που κάνει τον
κόσμο να προχωρεί. Ενώ οι ρεαλιστές μας θυμίζουν αδιάκοπα τα προβλήματα του
παρόντος, οι ονειροπόλοι μας διευρύνουν το πνεύμα είναι τα οράματα, οι ελπίδες
και οι επιθυμίες που θα μας οδηγήσουν στο μέλλον.
Ντίτερ: Καταστρέφουμε τα τροπικά δάση, γιατί στο υπέδαφος υπάρχει
πετρέλαιο, σκάβουμε ορυχεία σε ιερές περιοχές για να βρούμε ουράνιο. Θα ήμασταν
έτοιμοι να αφανίσουμε έναν ακόμη πλανήτη, για να λύσουμε προβλήματα που ίδιοι
δημιουργήσαμε; Ασφαλώς! Η εξερεύνηση του διαστήματος ενισχύει την επικίνδυνη πεποίθηση
ότι η ανθρωπότητα μπορεί να λύσει τα προβλήματά της, απλώνοντας όλο και
περισσότερο την κυριαρχία τηςμστο περιβάλλον. Οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να
αισθάνονται ότι έχουν το δικαίωμα να καταχρώνται τις φυσικές πηγές -ποτάμια ή
τροπικά δάση- εάν ξέρουμε ότι υπάρχει πάντα ένας άλλος κοντινός πλανήτης που
μπορούμε να εκμεταλλευτούμε. Έχουμε ήδη προξενήσει αρκετές καταστροφές στη Γη.
θα έπρεπε να αφήσουμε το διάστημα στην ησυχία του.
Φέλιξ: Οι πόροι της γης εξαντλούνται πολύ γρήγορα. Ο πληθυσμός της γης
αυξάνεται με τρομακτική ταχύτητα. Η ζωή δε θα μπορέσει να διατηρηθεί, εάν
συνεχίσουμε να ζούμε με αυτό τον τρόπο. Η ρύπανση δημιούργησε την τρύπα του
όζοντος. Τα γόνιμα εδάφη αρχίσουν να χάνονται και σε σύντομο διάστημα οι
διατροφικοί πόροι θα ελαττωθούν. Ο υπερπληθυσμός έχει ήδη προκαλέσει λοιμούς
και ασθένειες. Το διάστημα είναι μια απέραντη κενή περιοχή που μπορούμε να
χρησιμοποιήσουμε προς όφελός μας. Ενθαρρύνοντας την εξερεύνηση του διαστήματος
ίσως κάποια μέρα βρούμε έναν πλανήτη, όπου θα μπορέσουμε να ζήσουμε. Επί του
παρόντος αυτό φαίνεται αδιανόητο, αλλά και μόνο η ιδέα της δυνατότητας ενός
ανθρώπου να ταξιδέψει στο διάστημα, είχε θεωρηθεί άλλοτε απίθανη. Η διακοπή της
εξερεύνησης του διαστήματος προκειμένου να επιλυθούν άμεσα προβλήματα, θα
φανερώνει στενόμυαλοι και κοντόθωρη άποψη. Οφείλουμε να μάθουμε να νοιαζόμαστε
όχι μόνο για αυτή τη γενιά, αλλά και για τις γενιές που θα ακολουθήσουν.
Κάθι: Το να αγνοήσουμε τι μπορεί να προσφέρει η εξερεύνηση του
διαστήματος, θα ήταν μεγάλη απώλεια για την ανθρωπότητα. Η δυνατότητα να
προχωρήσουμε σε πληρέστερη κατανόηση του σύμπαντος και της προέλευσής του είναι
εξαιρετικά πολύτιμη και δεν πρέπει να παραμεληθεί. Η μελέτη άλλων ουρανίων
σωμάτων μας έχει ήδη κάνει να συνειδητοποιήσουμε τα περιβαλλοντικά προβλήματα
που θα μπορούσα να απειλήσουν τη Γη, εάν δε μάθουμε να ρυθμίζουμε σωστά τις
δραστηριότητές μας. Ας σκεφτούμε τις έμμεσες επιπτώσεις της έρευνας των
διαστημικών ταξιδιών. Η τελειοποίηση της τεχνολογίας των ακτίνων λέιζερ ή μιας
σειράς άλλων ιατρικών θεραπειών μπορούν να αποδοθούν στη διαστημική έρευνα.
Ύλες όπως το τεφλόν είναι καρπός της κατάκτηση του διαστήματος από την
ανθρωπότητα. Οι νέες τεχνολογίες που δημιουργήθηκαν για τη διαστημική έρευνα μπορούν
συνεπώς να έχουν άμεσα οφέλη για όλους.
1. Διαβάστε τα κείμενα 2, 3 και 4 και
σημειώστε επιγραμματικά τα επιχειρήματα που αναπτύσσονται σε αυτά υπέρ και
εναντίον της συνέχισης της εξερεύνησης του διαστήματος.
2. Στο τέλος της ανάγνωσης αποφασίστε
ποια είναι η δική σας θέση στο ερώτημα: «Πρέπει να συνεχίσει η ανθρωπότητα την
εξερεύνηση του διαστήματος;».
[2]Ως ωχρή κυανή
κουκκίδα ή χλωμή μπλε τελεία περιγράφεται η φωτογραφία της Γης η οποία
αποτυπώθηκε από τη διαστημική συσκευή Βόγιατζερ 1 στις 14 Φεβρουαρίου 1990 από
απόσταση 6 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων ως μέρος της ευρύτερης φωτογράφισης των
πλανητών του Ηλιακού Συστήματος.
[1]Έποικος = άτομο που εγκαθίσταται μόνιμα σε περιοχές έξω από τον
εθνικό του χώρο, από δική του επιλογή, χωρίς δηλαδή να έχει εξαναγκαστεί να
εγκαταλείψει την πατρίδα του για οποιοδήποτε λόγο.
Μετανάστης ή μέτοικος = έποικος
αποφασίζει τη μετεγκατάστασή του με δική του πρωτοβουλία, χωρίς δηλαδή να
πιέζεται από εξωτερικές συνθήκες. Ο έποικος επιλέγει να ζήσει σύμφωνα με το
σύστημα που βρίσκει στη χώρα στην οποία εγκαθίσταται και δεν είναι υποχρεωτικό
ότι συνεχίζει να έχει επαφές με το χώρο καταγωγής του.
Άποικος = μεταφέρει μαζί του το
σύστημα διακυβέρνησης, τη θρησκεία και τα λοιπά έθιμα της πατρίδας του, έχει
πάντα επαφή με το μητροπολιτικό κέντρο και δε σχεδιάζει την ενσωμάτωσή του με
τους λαούς που συναντά επί τόπου. Ο αποικισμός είναι πάντα ομαδική
δραστηριότητα.
Υπάρχουν και περιπτώσεις ομαδικού εποικισμού, που «ενθαρρύνονται»
από κάποιο κράτος για συγκεκριμένους πολιτικούς λόγους (πχ Τούρκοι έποικοι στην Τουρκική
Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου), Ισραηλινοί στα κατεχόμενα). Πρόκειται
όμως για δική τους ελεύθερη θέληση και όχι οργανωμένη από το κράτος μετακίνηση πληθυσμού.
Σενάριο: Steven Spielberg, στόρι: Ian Watson, διήγημα: Brian Aldiss (Super-Toys Last All Summer Long)
Πρωταγωνιστές: Haley Joel Osment (David), Jude Law (Ζιγκολό Joe), Frances O'Connor (Monika), Brendan Gleeson (Άρχοντας Johnson-Johnson ), William Hurt (Καθηγητής Allen Hobby)
Μουσική: John Williams
Φωτογραφία: Janusz Kamiński
Πρώτη προβολή: 29 Ιουνίου 2001, 5 Οκτωβρίου 2001
Διάρκεια: 146΄
Αμερικανική δραματική ταινία επιστημονικής φαντασίας, σε σκηνοθεσία, παραγωγή και σενάριο του Steven Spielberg. Βασίζεται στο διήγημα του Brian Aldiss, Super-Toys Last All Summer Long. Τοποθετημένη αρχικά στα τέλη του 21ου αιώνα και αργότερα στο 4000 περίπου, η ταινία διηγείται την ιστορία του David, ενός ανδροειδούς με τη μορφή μικρού παιδιού προγραμματισμένου να αγαπάει.
Την ανάπτυξη της ταινίας ξεκίνησε ο σκηνοθέτης Stanley Kubrick στις αρχές της δεκαετίας του '70, οπότε και προσέλαβε αρκετούς σεναριογράφους μέχρι και τη δεκαετία του '90 (Brian Aldiss, Bob Shaw, Ian Watson, Sara Maitland κ.ά.), αλλά το project παρέμεινε στάσιμο για χρόνια, εν μέρει επειδή ο Kubrick πίστευε ότι το computer animation δεν ήταν αρκετά προηγμένο για να δημιουργήσει το χαρακτήρα του David, τον οποίο θεωρούσε ότι κανένα παιδί-ηθοποιός δεν θα μπορούσε να υποδυθεί πειστικά. Το 1995, ο Kubrick πρότεινε την σκηνοθεσία στον Spielberg, αλλά αυτός τον έπεισε να την κάνει ο ίδιος. Τελικά, αλλά η ταινία δεν προχώρησε προς υλοποίηση Μετά τον θάνατο του Kubrick (1999) ο Spielberg ανέλαβε την σκηνοθεσία και την τελική συγγραφή του σεναρίου, υιοθετώντας το προσχέδιο του Watson.
Μετά τους τίτλους τέλους εμφανίζεται η αφιέρωση «Για τον Stanley Kubrick».
Με προϋπολογισμό 100 εκ. δολάρια, η ταινία έκανε άνοιγμα τριημέρου στην 1η θέση με 29,3 εκ. δολάρια. Οι συνολικές εισπράξεις στο αμερικανικό box office έφτασαν τα 78,6 εκατομμύρια δολάρια και στον υπόλοιπο κόσμο συγκέντρωσε 157,3 εκατομμύρια δολάρια. Παγκοσμίως απέφερε 235,9 εκ. δολάρια.
Η ταινία έτυχε θερμής υποδοχής από τους κριτικούς και έγινε εισπρακτική επιτυχία αποφέροντας συνολικά 235,9 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως. Έλαβε 2 υποψηφιότητες για Όσκαρ (οπτικών εφέ και μουσικής) και 3 για Χρυσή Σφαίρα (σκηνοθεσίας, Β' Ανδρικού Ρόλου και μουσικής ).
Πλοκή
Στα τέλη του 21ου αιώνα, μια σοβαρή υπερθέρμανση του πλανήτη έχει πλημμυρίσει τις ακτές και έχει επιφέρει δραστική μείωση του ανθρώπινου πληθυσμού. Δημιουργείται μια νέα κατηγορία ρομπότ, τα Mecha, προηγμένα ανθρωποειδή, ικανά να μιμηθούν τις ανθρώπινες σκέψεις και συναισθήματα. Ο David, ένα πρωτότυπο μοντέλο που δημιουργήθηκε από την εταιρία Cybertronics, σχεδιάστηκε να μοιάζει με ένα πραγματικό αγόρι και να αγαπάει τους ιδιοκτήτες του. Η εταιρία δοκιμάζει το δημιούργημά τους στην οικογένεια ενός υπαλλήλου του, του Henry Swinton, και της συζύγου του Μόνικας, των οποίων ο γιος (Martin), τέθηκε σε αναστολή μέχρι να βρεθεί θεραπεία για τη σπάνια ασθένεια που είχε. Παρά το γεγονός ότι η Μόνικα αρχικά φοβάται τον David, αρχίζει να τον αγαπά αφού του ενεργοποιεί, χωρίς δυνατότητα ανάκλησης, το συναίσθημα της αγάπης του γι’ αυτήν. Ο David γίνεται φίλος με τον Teddy, ένα ρομποτικό αρκουδάκι με την ευθύνη να φροντίζει τον David.
Η ασθένεια του Martin θεραπεύεται και επιστρέφει σπίτι. Μια αντιπαλότητα μεταξύ των δύο αγοριών αρχίζει να αναπτύσσεται. Ο Martin πείθει τον David να πάει στη Μόνικα μέσα στη νύχτα και να της κόψει μια τούφα μαλλιά. Οι γονείς όμως ξυπνάνε και αναστατώνονται. Σε ένα πάρτι στην πισίνα, ένας από τους φίλους του Martin ενεργοποιεί το πρόγραμμα αυτοπροστασίας του David πιέζοντάς τον με ένα μαχαίρι. Ο David γαντζώνεται από τον Martin και πέφτουν στην πισίνα, όπου ο βαρύς David βυθίζει στον πάτο τον Martin. Ο Martin σώζεται αλλά ο πατέρας του, Henry, είναι ιδιαίτερα σοκαρισμένος με την πράξη του David και ανησυχεί ότι η ικανότητά του να αγαπά του έδωσε και την ικανότητα να μισεί. Ο Henry πείθει τη Μόνικα να επιστρέψουν τον David στην Cybertronics, όπου και θα καταστραφεί. Αλλά, η Μόνικα δεν μπορεί να το κάνει και προτιμά να εγκαταλείψει τον David στο δάσος, μαζί με τον Teddy, για να παραμείνει κρυμμένος ως μη καταχωρημένο ρομπότ Mecha. Ο David συλλαμβάνεται και καταλήγει στο Πανηγύρι Σάρκας αντί-Mecha, μια εκδήλωση όπου παλιάς τεχνολογίας και μη καταχωρημένα Mecha καταστρέφονται μπροστά σε πλήθη που ζητωκραυγάζουν. Λίγο πριν καταστραφεί ο David, πείθοντας το άναυδο πλήθος ότι είναι αληθινό αγόρι, καταφέρνει να αποδράσει, μαζί με τον ζιγκολό Joe, που καταζητείται αδίκως για φόνο.
Οι δυο τους ξεκινάνε να βρουν τη Μπλε Νεράιδα, την οποία ο David θυμάται από το παραμύθι Οι Περιπέτειες του Πινόκιο. Πιστεύει ότι η Μπλε Νεράιδα θα τον μεταμορφώσει σε αληθινό αγόρι, επιτρέποντας στην Μόνικα να τον αγαπήσει και να τον πάρει πάλι μαζί της στο σπίτι. Ο Joe και ο David φτάνουν στην Κόκκινη Πόλη και ακολουθώντας τις πληροφορίες του ολογραφικού «Δόκτωρα Γνώση» καταλήγουν στο μερικώς υποβρύχιο Manhattan. Εκεί ο David συναντά τον δημιουργό του, τον καθηγητή Allen Hobby, ο οποίος ενθουσιασμένος του λέει ότι ανταποκρίθηκε επιτυχώς στο πείραμα, αφού απέδειξε έμπρακτα την αληθινή αγάπη του. Ο David, ανακαλύπτοντας πολλά αντίγραφα του David, συνειδητοποιεί ότι δεν είναι «μοναδικός» και απογοητευμένος κάνει απόπειρα αυτοκτονίας, πέφτοντας στον ωκεανό, αλλά ο Joe τον σώζει. Ο David λέει στον Joe ότι είδε τη Μπλε Νεράιδα και θέλει να ξαναβουτήξει στο νερό, αλλά τη στιγμή εκείνη ο Joe συλλαμβάνεται. Ο David μαζί με τον Teddy πηγαίνουν στη Νεράιδα, η οποία αποδεικνύεται ότι είναι ένα άγαλμα σ’ ένα θεματικό πάρκο αναψυχής. Παγιδεύονται όταν ένας μεγάλος τροχός πέφτει πάνω στο υποβρύχιο. Πιστεύοντας ότι η Μπλε Νεράιδα είναι αληθινή, ο David της ζητά να μετατραπεί σε αληθινό αγόρι, επαναλαμβάνοντας την επιθυμία του χωρίς σταματημό, μέχρι που ο ωκεανός μετά από μια άλλη εποχή των παγετώνων αρχίζει να παγώνει και η πηγή ενέργειάς του αποφορτίζεται.
Δύο χιλιάδες χρόνια αργότερα, το ανθρώπινο είδος έχει οριστικά εξαφανιστεί και το Manhattan έχει θαφτεί μέσα στον πάγο. Τα ρομπότ Mecha έχουν εξελιχθεί σε μια υψηλά προηγμένη ανθρωποειδή μορφή που μοιάζει εξωγήινη. Ανακαλύπτοντας τον David και τον Teddy διαπιστώνουν ότι είναι Mecha που γνώριζαν ανθρώπους, κάτι που τους κάνει ιδιαίτερους και μοναδικούς. Ο David επανέρχεται στη ζωή και επιστρέφει στο παγωμένο άγαλμα της Μπλε Νεράιδας, το οποίο όμως κομματιάζεται μόλις το αγγίζει. Τα προηγμένα ρομπότ Mecha, «διαβάζοντας» τις αναμνήσεις του David και «συμπονώντας»(;) τον επαναφέρουν εικονικά το σπίτι των θετών «γονιών» του και του εξηγούν μέσω μιας διαδραστικής εικόνας της Μπλε Νεράιδας ότι είναι αδύνατον να τον κάνει αληθινό. Ωστόσο, μετά την επιμονή του David, αναδημιουργούν για μια μόνον ημέρα την μητέρα του Μόνικα (από το DNA μιας τρίχας των μαλλιών της που είχε στην κατοχή του ο Teddy) και του προσφέρουν τη δυνατότητα να περάσει μαζί της την πιο ευτυχισμένη μέρα της ζωής του. Η Μόνικα του λέει ότι τον αγαπά και ότι πάντα τον αγαπούσε καθώς πέφτει για ύπνο για τελευταία φορά. Ο David ξαπλώνει δίπλα της, κλείνει τα μάτια του και πηγαίνει "σε εκείνο το μέρος όπου γεννιούνται τα όνειρα". Ο Teddy, σκαρφαλώνει στο κρεβάτι και παρακολουθεί καθώς ο David και η Μόνικα είναι ξαπλωμένοι μαζί.
Το Artificial Intelligence είναι μία από τις πιο αμφιλεγόμενες ταινίες των τελευταίων ετών και κατά τη γνώμη μας μία από τις πιο αδικημένες. Αποτέλεσε ένα όραμα του μεγάλου Stanley Kubrick ο οποίος όμως δεν πρόλαβε να το δει να ζωντανεύει στη μεγάλη οθόνη. Τελικά ο Steven Spielberg όσο και αν αυτό φαίνεται παράξενο (λόγω της προϊστορίας του στο Χόλυγουντ) είναι αυτός που ανέλαβε να φέρει εις πέρας αυτό το τόσο δύσκολο εγχείρημα, τη δημιουργία δηλαδή μιας ταινίας που γεννήθηκε στο μυαλό ενός από τους σημαντικότερους ανθρώπους της 7ης τέχνης. Αξίζει πάντως να αναφέρουμε ότι και στα αρχικά σχέδια του Kubrick η ανάθεση της σκηνοθεσίας ήταν στον Spielberg, και αν κρίνουμε από το αποτέλεσμα η επιλογή αυτή δεν ήταν καθόλου τυχαία. […] Η ταινία είναι εκπληκτικά σκηνοθετημένη, και τα ειδικά εφέ, εκτός από τις σκηνές που "βγάζουν μάτια" (ίσως το μοναδικό μειονέκτημα της ταινίας), υποχωρούν μπροστά στη μοναδική ατμόσφαιρα που δημιουργούν οι κινήσεις της κάμερας, η μαγευτική μουσική του John Williams ο οποίος ξεπερνάει τον εαυτό του, και βέβαια οι εκπληκτικές ερμηνείες των ηθοποιών (μία ακόμα εντυπωσιακή εμφάνιση από το παιδί-θαύμα Haley Joel Osment). Το συναίσθημα που δημιουργεί στο θεατή είναι άκρως απαισιόδοξο, ενώ τα μηνύματα που περνάει είναι μάλλον "κρυμμένα", και πιθανότατα οι θρησκευτικές προεκτάσεις που παίρνει η ταινία δεν γίνονται άμεσα αντιληπτές. Είναι αναμφισβήτητα μία ταινία που απαιτεί πολύ μεγάλη σκέψη και δημιουργεί μεγάλους προβληματισμούς σε όσους την παρακολουθήσουν∙ αυτός είναι εξάλλου και ο σκοπός της. Συνολικά, η προσωπική μας άποψη είναι ότι το Artificial Intelligence είναι μία από τις σημαντικότερες ταινίες που έχει παρουσιάσει ο κινηματογράφος. Το dvd που κυκλοφόρησε θέτει νέα standards στις παραγωγές περιοχής. Η ποιότητα της εικόνας είναι εκπληκτική, από τις καλύτερες που έχουμε δει, χωρίς στίγματα και τεχνουργήματα, ενώ και ο ψηφιακός ήχος εντυπωσιάζει με την ποιότητά του σε μουσική, διαλόγους και ειδικά εφέ. Στο πρώτο δισκάκι περιέχεται η ταινία και ένα 12λεπτο εξαιρετικά ενδιαφέρον κομμάτι αφιερωμένο στη δημιουργία της ταινίας, με συνεντεύξεις από τους συντελεστές και στοιχεία από τις αρχικές ιδέες του Kubrick. Το δεύτερο δισκάκι περιέχει πραγματικά ό,τι θα μπορούσε να ζητήσει κανείς από την εταιρεία παραγωγής: συνεντεύξεις από τους πρωταγωνιστές, αφιερώματα στους χαρακτήρες, σκηνές από τα γυρίσματα, πολλά ντοκιμαντέρ για τη μεταφορά της ταινίας από το χαρτί στην οθόνη, για τα σκηνικά, τους φωτισμούς, τα ειδικά εφφέ και το animation είναι μόνο μερικά από αυτά. Υπάρχει επίσης μία ξεχωριστή ενότητα με τη δημιουργία οπτικών και ηχητικών εφέ από την πασίγνωστη πλέον ILM (Industrial Light & Magic) του George Lucas. Όλα αυτά τα κομμάτια συνοδεύονται από συνεντεύξεις με τους κάθε φορά αρμόδιους και αποτελούν ίσως την πιο πλήρη και από κάθε άποψη παρουσίαση ταινίας που έχουμε δει σε dvd. Τέλος, δε θα μπορούσε να λείπει και ένα κομμάτι αφιερωμένο στη "σχιζοφρενική" όπως την αποκαλεί ο ίδιος ο Williams μουσική επένδυση της ταινίας. Κλείνοντας αξίζει να πούμε ότι σχεδόν σε όλη τη διάρκεια των extras γίνονται αναφορές στον Kubrick και στις ιδέες που είχε ο ίδιος για τα θέματα που παρουσιάζονται. Το Artificial Intelligence αποτελεί κατά τη γνώμη μας μία σημαδιακή στιγμή της 7ης τέχνης και η κυκλοφορία της σε dvd, πλαισιωμένη μάλιστα από τόσα πρόσθετα είναι μία ευκαιρία να τη δουν (ή να τη ξαναδούν) όλοι οι φίλοι του κινηματογράφου. http://www.cinemanews.gr/v5/movies.php?n=692
Ο άνθρωπος που σόκαρε τον κοινό των 70’s με τα περίφημα: «Σαγόνια του καρχαρία», που μεταμόρφωσε τον Χάρισον Φορντ σε έναν από τους πιο πολυαγαπημένους ήρωες όλων των εποχών, που ζωντάνεψε τους δεινοσαύρους στο «Jurassic Park», κέρδισε Όσκαρ για τη «Λίστα του Σίντλερ», και δημιούργησε ίσως τον πιο αξιαγάπητο εξωγήινο που έχει περάσει από την οθόνη του κινηματογράφου («Ε.Τ.») αναπτύσσει μια ιδέα που προήλθε από το μυαλό του Στάνλεϊ Κιούμπρικ και υπογράφει την πιο ώριμη ταινία φαντασίας του. Η «Τεχνητή Νοημοσύνη» αποτελεί ένα ενήλικο παραμύθι και, την ίδια στιγμή, έναν τρυφερό ύμνο στην παιδικότητα. Γεμάτο συμβολισμούς (η βίαιη και ζωώδης συμπεριφορά του ανθρώπου, η χωρίς όρια εμπορευματοποίηση των πάντων, ο ρατσισμός, η ανάγκη για τρυφερότητα, αγάπη και στοργή), περνά από το δράμα επιστημονικής φαντασίας στην σκληρή περιπέτεια και από αυτήν στο φουτουριστικό θρίλερ, καταλήγοντας σε ένα τέλος κατά πολλούς περιττό, κατ’ εμέ λίγο τραβηγμένο σε διάρκεια, αλλά κι αυτό αλληγορικό και εξαιρετικά συγκινητικό. Εξαιρετικός και πάλι ο Χάλεϊ Τζόελ Όσμοντ, το παιδί-θαύμα από την «Έκτη Αίσθηση», αλλά δεν είναι αυτό το μικρό παιδί από του οποίου τα μάτια παρακολουθούμε την ιστορία – είναι ο Στίβεν Σπίλμπεργκ … Βαθμολογία: 4.5/5 http://cinexwsedw.blogspot.gr/2011/10/ai-artificial-intelligence-2001.html
Ποια η υποχρέωση του ανθρώπου απέναντι σε τόσο εξελιγμένα ανθρωποειδή είναι το πρόβλημα που τίθεται στην αρχή της ταινίας, δυστυχώς όμως όχι επιτυχώς. Ένας λόγος είναι πως το συγκεκριμένο πρόβλημα παραμένει εξαιρετικά μακρινό για να απασχολήσει τον θεατή. Δεύτερον δεν ξέρουμε αν τα ανθρωποειδή αυτά όντως αισθάνονται αληθινή αγάπη (η έντονη-αιώνια αγάπη του David δεν υπάρχει και δεν πρέπει να υπάρξει, γιατί καταλήγει ρουτίνα και άρα σε ξεπεσμό της αγάπης), η απλώς θεωρούν υποχρέωση τους να αγαπούν, γιατί έτσι προγραμματιστήκαν. Όπως και να έχει, η απάντηση είναι ξεκάθαρη: Τα ανθρωποειδή κατασκευάστηκαν και από τη στιγμή και μόνο που κατασκευάστηκαν είναι άψυχα και έτσι παραμένουν αντικείμενα. Δεν γίνεται να αγαπήσω ένα αντικείμενο (δεν μπορώ να μου το επιτρέψω αυτό), με τον ίδιο τρόπο που αγαπώ κάτι έμψυχο. Η σκηνοθεσία είναι τυπική, αλλά όχι απαραίτητα καλή. Πρώτα από όλα η ταινία είναι αργή και μεγάλη. Τα σκηνικά στο σπίτι της οικογενείας, όπως διάβασα κάπου, είναι ψύχρα για να τονιστεί η ψυχολογία των γονιών. Αυτό είναι όντως ψαγμένο, αλλά δεν θα συγχωρήσω τις «δημαγωγικές» τάσεις του σκηνοθέτη. Πρόκειται για τη σκηνή που το κοριτσάκι κρατώντας βρίσκει τον ηρώα μέσα στο κλουβί. Εκεί ο σκηνοθέτης επιμένει στο λυπημένο βλέμμα του μικρού κοριτσιού για να προκαλέσει ένταση. Ξέρει πόση δύναμη έχει το βλέμμα ενός μικρού παιδιού σε αυτόν που το παρακολουθεί και ξέρει πως είναι σχεδόν απίθανο να μην συγκινηθεί. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο τον αντιπαθώ, γιατί στηρίζεται στις αδυναμίες μου, για να με αναγκάσει να νιώσω συμπόνια. Μέσα στα αλλά, τα κιτς σκηνικά στην περίπτωση του κυνηγητού, που θυμίζουν λίγο δεκαετία του 80, απλώς δεν κολλάνε. Κάτι τελευταίο. Τα ρομπότ στην ταινία ονομάζονται Mecha (προφανώς από το MECHAnical), παρόλα αυτά ο ορισμός που συνήθως χρησιμοποιείται σήμερα για την έννοια αυτή είναι απλώς Mech, έτσι μήπως ο τίτλος αυτός συνδέεται συνειρμικά με την Μέκκα, δηλαδή τον τελικό σκοπό του ανθρώπου και όλου του ανθρωπινού γένους γενικότερα;Τσατσαρελης Θωμάς
Ένα παραμύθι είναι αυτή η ταινία. Ένας δεύτερος Πινόκιο, ένας φουτουριστικός Πινόκιο. Αλλά ας μην ξεχνάμε ότι πίσω από την απλοϊκότητα των παραμυθιών συνήθως κρύβεται μια έντονα συναισθηματική, φιλοσοφημένη και γεμάτη αξίες ιστορία, η οποία απλώς φτιάχνεται για παιδιά! Έτσι και το A.I. είναι ένα εγκεφαλικό, δουλευμένο από τον Stanley Kubrick, σενάριο με τη ματιά ενός παραμυθά, του Steven Spielberg. Έχουμε να κάνουμε με μια εντριβή στην αγάπη, η πιο γενικά τα συναισθήματα (δεν έχει σημασία από πού προέρχονται) και τα όρια του ανθρώπου. Αλλά ακόμα και αν το βρείτε απλοϊκό σε ιδέες και φιλοσοφία, πράγμα που δεν είναι, είναι πολύ δύσκολο να μην συγκινηθείτε, να μην τρομάξετε, να μην μελαγχολήσετε από τις τόσο δυνατές σκηνές που προσφέρει. Το τέλος ίσως ξενίσει πολλούς (όπως και έμενα) αλλά δεν παύει να είναι ένα πρωτότυπο, περίεργο και συγκινησιακά φορτισμένο. Τεχνικά η ταινία είναι αριστουργηματική. Τι να πρωτοπούμε για τα τρομερά ντεκόρ που κάθε στιγμή αντανακλούν την ψυχολογική κατάσταση των ηρώων η για την πολύ καλή φωτογραφία, τα εφέ επίπεδου η τον απόλυτο συνδυασμό μουσικής, ήχων και εικόνας; Τέλος οι ερμηνείες είναι αποκαλυπτικές, τόσο από τον ταλαντούχο Jude Law όσο και από τον πιτσιρίκα φαινόμενο, Haley Joel Osment. Πάντως δυο διαφορετικές οπτικές ζωής συναντούνται στη ταινία και μόνο για αυτό, αν δεν σας αρκούν τα παραπάνω, μπορεί να αποτελέσει άξια αντιπρόσωπος της 7ης τέχνης. Βαθμολογία: (9/10) Στάμος ο Δημητρόπουλος
Αν φτιάχναμε κάποτε ένα ρομπότ που θα αγαπούσε πραγματικά, θα μπορούσαμε να το αγαπήσουμε? Και τι ηθικές υποχρεώσεις θα μας δημιουργούσε αυτό? Η ταινία ξεκίνησε σαν project του Kubrick, κόλλησε κι ο Spielberg και μετά το θάνατο του δημιουργού του 2001, το ολοκλήρωσε μόνος του. Και για να πω την γνώμη μου από την αρχή (και όπως γράφουν και οι N.Y. Times) είναι το καλύτερο παραμύθι που έχει κάνει ποτέ, ο μεγάλος αυτός παραμυθάς του Hollywood. Ο Haley Joel Osment παίζει το μικρούλι ρομποτική που θέλει να γίνει αγοράκι για να ξανακερδίσει την αγάπη της θετής του "μητέρας" που το εγκατέλειψε. Και είναι απίθανος. Συμφώνα με τον Roger Ebert είναι από τους καλυτέρους ηθοποιούς στο επάγγελμα και απ` ότι φαίνεται το Οσκαρ, που δεν πήρε από την Έκτη Αίσθηση, το έχει αυτή τη φορά στο τσεπάκι. Οι υπόλοιποι είναι τόσο καλοί όσο είναι πάντα το καστ σε ταινίες του Spielberg. Ιδιαίτερη μνεία αξίζει και στον Jude Law στον ρολό ενός ρομπότ-ζιγκολό. Τα εφέ στην ταινία είναι καταπληκτικά. Στο μεγαλύτερο μέρος της δεν υπάρχει τίποτα που να μη σε κάνει να πιστεύεις ότι απεικονίζει πραγματικά το μέλλον. Με εξαίρεση, ίσως, τις συγκρατημένες επιλογές στα κουστούμια, σε κάποιες σκηνές. Η σκηνοθεσία είναι σε όλα τα μέρη της ταινίας πολύ καλή και σε ορισμένα σημεία απίστευτα ευφυής. Το σενάριο, προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις και του Kubrick, δεν καταφέρνει ακριβώς να γεφυρώσει τις δυο ματιές. Ίσως αν έκοβε και το happy ending (υπόθεση βέβαια που κινείται στη σφαίρα της φαντασίας - για παραμύθι μιλάμε) να άφηνε μια πιο δυνατή "γεύση". Σενάριο (ούτε που θυμάμαι ποτέ ασχολήθηκε τελευταία φορά με αυτό) και σκηνοθεσία είναι, φυσικά, του Spielberg. Όσο για την απάντηση που δίνει η ταινία στα ερωτήματα? Δεν με ενδιαφέρει. Θα είχε σημασία αν την ολοκλήρωνε ο Kubrick. Παραμύθι πήγα να δω, το καλύτερο του Spielberg είδα μέχρι τώρα. Κι αυτός ο Osment πρέπει να κυκλοφορήσει και σε κουκλάκι. Vaggelis Kapartzianis
Από τη μια ένας σκηνοθέτης που δεν συμβιβάζεται, που μόνη του έγνοια είναι να προκαλεί αντιδράσεις και να σοκάρει με κάθε του ταινία. Από τη μια ο Stanley Kubrick... Από την άλλη ο Steven Spielberg..., ένας σκηνοθέτης που πετυχαίνει τον τέλειο συνδυασμό εμπορικότητας και ποιότητας, που ακολουθεί τις επιταγές του κοινού και για αυτό έχει γίνει ο πιο γνωστός σκηνοθέτης. Τι θα έχουμε αν συγκεραστούμε αυτές τις δυο οπτικές σε μια ταινία; Το λιγότερο που μπορώ να σας εγγυηθώ είναι μια ενδιαφέρουσα ταινία, περίεργη για τα μέτρα του Spielberg και αρκετά κανονική για τα μέτρα του Kubrick. Αλλά εγώ πιστεύω ότι ο εν λήγω συγκερασμός γίνεται με τον πλέον πετυχημένο τρόπο, αφού δεν λείπουν ούτε ο προβληματισμός για τα όρια του ανθρώπου και την ευθύνη του απέναντι στα δημιουργήματα του (αυτό μπορεί να σας θυμίζει κάτι...θεϊκό, διόλου τυχαία αν θέλετε τη γνώμη μου), ούτε οι φορτισμένες συναισθηματικά σκηνές. Σίγουρα όμως παρά το εγκεφαλικό σενάριο και την εμπνευσμένη σκηνοθεσία το δυνατότερο χαρτί της ταινία είναι οι ερμηνείες από τους δυο πρωταγωνιστές, τόσο από τον μικρό στο μάτι, αλλά μεγάλο στο ταλεντο Haley Joel Osment όσο και από τον επίσης ταλαντούχο Jude Law. Το υπερούσιο DVD που κυκλοφόρησε τώρα περιλαμβάνει τα μαλλιά της Κεφαλάς του... Πάμπολλες συνεντεύξεις από τους πρωταγωνιστές, τον σκηνοθέτη και τους τεχνικούς συντελεστές ήχου και ειδικών εφέ, το κλασικό Making of..., το ντοκιμαντέρ Bringing A.I. to the screen, μια περιήγηση με τον Teddy (το αρκουδάκι ντε) στο στούντιο, πολλές φωτογραφίες, το storyboard και τέλος...(τι λείπει;) το trailer. Όπως καταλάβατε τόσο η ταινία όσο και τα EXTRAS υπόσχονται πολλές ώρες ενασχόλησης που κάθε σινεφίλ οφείλει να σπαταλήσει... εις μνήμη του Stanley Kubrick. Στάμος Δημητρόπουλος
Μια σύγχρονη απεικόνιση μιας πολύ παλιάς και αγαπημένης, παραμυθένιας ιστορίας. Εκείνης του Πινόκιο που μπορεί να μην ήταν αληθινό αγόρι, μπορούσε όμως να έχει αληθινά αισθήματα, να αγαπάει και να πληγώνεται. Αυτά τα στοιχεία ήταν που εξώθησαν κάποτε τον Πινόκιο, αυτά είναι τα στοιχεία που εξωθούν τώρα τον David να αναζητήσει την δικιά του νεράιδα, τον δικό του τρόπο έτσι ώστε να μπορέσει να γίνει άνθρωπος. Μπορεί όμως να επιτύχει κάτι τέτοιο ή είναι απλά ένα παραμυθένιο θέλω; Σε πιο βαθμό θα μπορούσαμε να δεχτούμε στην ζωή μας με τον ίδιο τρόπο ένα τεχνητό με ένα ζωντανό πλάσμα; Κι αν το δεχόμασταν με τον ίδιο τρόπο, με την ίδια υπολογιζόμενη αξία, ποιες θα ήταν οι ηθικές μας υποχρεώσεις απέναντί του; Πού θα ξεκινούσαν και που θα τελείωναν τα επιτρεπτά όρια; Και άραγε, αυτά τα πλάσματα θα μπορούσαν να νιώσουν πραγματική αγάπη ή είναι απλά ένα αίσθημα που εκδηλώνεται γιατί έτσι προγραμματίστηκαν; Κι αν τελικά ισχύει το πρώτο, θα μπορούσαμε εμείς να αντέξουμε το συναισθηματικό αυτό βάρος; Η ταινία ξεκινάει να μας προβληματίζει όχι όμως στον βαθμό που θα θέλαμε. Όχι για κανέναν άλλο λόγο, αλλά γιατί δεν δύναται να ταυτιστούμε απόλυτα ως θεατές, με μια εποχή τόσο εξελιγμένων ανδροειδών, αφού στα μάτια και στο μυαλό μας φαντάζει πολύ μακριά. Βέβαια, ως ιδέα δεν μπορεί κανείς να πει ότι είναι αδιάφορη, το ακριβώς αντίθετο. Ποιος θα μπορούσε άλλωστε να ισχυριστεί κάτι τέτοιο για μια ταινία βασισμένη σε μια ιδέα ενός απόλυτα εγκεφαλικού μυαλού όπως του Stanley Kubrick; Στο κάτω-κάτω, η δοκιμασία των δυνατών συναισθημάτων από όπου και όπως και αν αυτά προέρχονται, είναι κάτι που πάντα συγκινούσε τον μέσο θεατή. Το κακό είναι ότι ο Spielberg, προσπαθεί σε ορισμένες φάσεις να το εκβιάσει και το καταφέρνει εύκολα, προκαλώντας μας εκνευρισμό. Η σκηνοθεσία δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί κακή, είναι όμως σίγουρα διεκπεραιωτική. Παράλληλα, ο πατέρας του φανταστικού Steven Spielberg, μπορεί να είναι ώριμος σκηνοθέτης όσον αφορά το συγκεκριμένο είδος όμως, όπως κάνει συνήθως, δεν αποφεύγει την παγίδα του αργού ή και νεκρού ορισμένες φορές χρόνου, κάτι που προσωπικά με κουράζει. Επιπλέον, οι επιλογές που έχουν γίνει όσον αφορά τα σκηνικά και τα μηχανικά γραφικά δεν είναι σε σταθερό επίπεδο, αφού υπάρχουν οι στιγμές που εντυπωσιάζουν και εκείνες που μοιάζουν τόσο παλαιομοδίτικες, όσο και η ηλικία του δημιουργού. Ο νεαρός Haley Joel Osment, το παιδί θαύμα του Hollywood που εδώ και καιρό αναρωτιέμαι που χάθηκε, δίνει μια ακόμα συγκινητική και γεμάτη ένταση ερμηνεία. Το παιδικό πάθος συναντάει την ερμηνευτική ωριμότητα, οδηγώντας σε έναν συνδυασμό εκρηκτικό και ταυτόχρονα ανθρώπινα προστατευμένο. Στο πλάι του ο Jude Law, σε μια από τις ερμηνείες της καριέρας του που μπορείς χωρίς κόπο να ξεχωρίσεις ανάμεσα στις υπόλοιπες. Μια παραμυθένια ιστορία, δοσμένη μέσα από το οπτικό πρίσμα ενός μεγάλου φανταστικού παραμυθά, εμπνευσμένο από ένα μεγάλο και δυνατό μυαλό. Σίγουρα θα προκαλέσει τα συναισθήματά σας κι αν ακόμα δεν το καταφέρνει στο βαθμό που θα θέλαμε, θα προκαλέσει τις ηθικές σας αξίες; Μπορούμε να αγαπάμε όσο μας αγαπάνε; Θα μπορούσαμε να αγαπάμε κάτι τεχνικό ανυπέρβλητα ή όταν θα έσβηνε ο αρχικός πόθος και η λαχτάρα θα το πετάγαμε σαν πολυχρησιμοποιημένο παιχνίδι;Βαθμολογία: 7/10 Γιώτα Παπαδημακοπούλου
Τι να πω, εκπλήσσομαι που η ταινία δεν άρεσε σε αρκετούς... Εμένα μου φάνηκε από τις καταπληκτικότερες ανθρώπινες συλλήψεις. Δίνει απαντήσεις σε αιώνια ερωτήματα για το τι είναι ο άνθρωπος, ποια-και πώς ίσως δημιουργείται- η ηθική του, αγγίζει την έννοια του θεού, δένει τα παραδοσιακά πιστεύω με την επιστήμη και ανοίγει, με σωστό τρόπο, ένα μονοπάτι στο μέλλον. Γενικά μου φαίνεται ταινία και σενάριο πολύ ψαγμένο και εμπνευσμένο. Από τις καλύτερες ταινίες και από τις λεπτότερες ανθρώπινες συλλήψεις. Θα την συνιστούσα ανεπιφύλακτα. Βαθμολογία: 10/10 http://www.cine.gr/film.asp?id=2309&page=4
[…] Ο David είναι ένα cyborg (ή ‘Mecha’, για να χρησιμοποιήσω την ορολογία) με την ικανότητα να μπορεί να αναπαράγει συναισθήματα, όπως η αγάπη. Και, όπως ένα μωρό ‘αποτυπώνει’ τη μητέρα του και ανταποκρίνεται στις εκδηλώσεις αγάπης της, έτσι και ο David, μέσω της τεχνολογίας, ‘κλειδώνει’ στο μυαλό του την μητέρα του και αναζητά, όπως κάθε παιδί, την αγάπη και την προσοχή της. Ποιος είσαι εσύ, είτε λέγεσαι ‘δήθεν’ γονιός, είτε λέγεσαι κατασκευαστής, που θα αποφασίσεις αν πρέπει να υπάρχει ή όχι ένα πλάσμα που σκέφτεται και νιώθει; Το αγανακτισμένο ερώτημα γίνεται πιο έντονο, αν σκεφτεί κανείς ότι ο David δεν προσπάθησε να πειράξει κανέναν, αντίθετα ένιωθε το φόβο που θα αισθανόταν οποιοδήποτε παιδί στην ηλικία του, αντικρίζοντας την ικανότητα και -χειρότερα- τη δίψα για βία των ανθρώπων. Όπως εξελίχτηκε η ταινία στο τέλος, σίγουρα ένα αληθινό cyborg αγόρι θα άξιζε πολύ περισσότερο να επιβιώσει από κάποιους κάλπικους ανθρώπους. Μπορεί το ending να μην ήταν ‘happy’ στα δικά μας μάτια, στα δικά του όμως ήταν το πιο ευτυχισμένο που θα μπορούσε να έχει. Αργύρης Σταματόπουλος
Στο κοντινό μέλλον, μια οικογένεια υιοθετεί τον David, το πρώτο ρομπότ - παιδί που έχει προγραμματιστεί ν' αγαπά τους γονείς του. Ωστόσο η συμβίωσή τους αποδεικνύεται προβληματική και ο Ντέηβιντ, εγκαταλελειμμένος σ' ένα δάσος, ξεκινά την δική του περιπλάνηση στον κόσμο των ενηλίκων, ο οποίος αποδεικνύεται εφιαλτικός. Βασισμένο σε μια ιδέα του Κιούμπρικ που κάποτε εξομολογήθηκε στον Σπίλμπεργκ και συνδυάζοντας τα ντεκόρ του "Blade runner" με το ύφος του "The Wizard of Oz" και με διάσπαρτες εξπρεσιονιστικές πινελιές που ξαφνιάζουν (αναλογιζόμενοι το υπόλοιπο έργο του), το φιλμ αυτό είναι ίσως το πιο "φιλοσοφημένο" του μεγάλου σκηνοθέτη και γι' αυτό προτείνεται ανεπιφύλακτα σε όλες τις κατηγορίες των θεατών. http://www.in.gr/entertainment/tv/news/article/?aid=1300121079#sthash.u4T1g7wY.dpuf
Τεχνητή νοημοσύνη
Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ένα από τα πιο νέα ερευνητικά πεδία. Τυπικά ξεκίνησε το 1956 στη συνάντηση μερικών επιφανών επιστημόνων, όπως ο John McCarthy, ο Marvin Minsky και ο Claude Shannon. Βέβαια, η μελέτη της νοημοσύνης είναι ένα από τα πιο παλιά θέματα. Για περισσότερο από 2000 χρόνια οι φιλόσοφοι προσπάθησαν να ερμηνεύσουν τον μηχανισμό της όρασης, της μάθησης, της απομνημόνευσης, της αντίληψης και του συλλογισμού.
Η αναζήτηση στην βιβλιογραφία οδηγεί σε μια σειρά από ορισμούς της Τεχνητής Νοημοσύνης. Σύμφωνα με τους Barr και Feigenbaum, η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ο τομέας της επιστήμης των υπολογιστών, που ασχολείται με την σχεδίαση ευφυών (νοημόνων) υπολογιστικών συστημάτων, δηλαδή συστημάτων που επιδεικνύουν χαρακτηριστικά που σχετίζουμε με την νοημοσύνη στην ανθρώπινη συμπεριφορά. Άλλοι ορισμοί επικεντρώνονται στην διαδικασία σκέψης και συλλογισμού και άλλοι στην συμπεριφορά. Υπάρχουν ορισμοί σύμφωνα με τους οποίους, στόχος της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι να φτιάξει συστήματα που:
Σκέφτονται όπως οι άνθρωποι: Η προσπάθεια να κατασκευάσουμε υπολογιστές με διανοητική ικανότητα με την πλήρη και κυριολεκτική έννοια του όρου. (Haugeland, 1985)
Συμπεριφέρονται όπως οι άνθρωποι: Η μελέτη του πώς να κάνουμε τους υπολογιστές να κάνουν πράγματα στα οποία, αυτήν την στιγμή, οι άνθρωποι είναι καλύτεροι.(Rich and Knight, 1991)
Σκέφτονται λογικά: Η μελέτη των υπολογισμών που καθιστούν εφικτή την αντίληψη, λογική σκέψη και αντίδραση. (Winston, 1992)
Αντιδρούν λογικά: Ο τομέας της επιστήμης των υπολογιστών που ασχολείται με την αυτοματοποίηση της ευφυούς συμπεριφοράς. (Luger and Stubblefield, 1993)
Ο κύριος Ray Kurzweil, συγγραφέας, εφευρέτης, φουτουριστής και υπερ-εγκέφαλος του ΜΙΤ, υποστηρίζει ότι: Μέχρι το τέλος της δεκαετίας, οι υπολογιστές θα είναι το ίδιο έξυπνοι με τον άνθρωπο. Μέχρι το 2045, θα γίνουμε αθάνατοι. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του, το τέλος του ανθρώπινου πολιτισμού, όπως τον ξέρουμε, απέχει περίπου 35 χρόνια. Αυτό επειδή, σύμφωνα με την θεωρία του, πλησιάζουμε σε μια στιγμή που οι υπολογιστές θα καταστούν ευφυείς, και όχι απλώς ευφυείς αλλά πιο ευφυείς από τους ανθρώπους. Όταν αυτό συμβεί, η ανθρωπότητα -το σώμα μας, το μυαλό μας, ο πολιτισμός μας- θα έχουν πλήρως και αμετάκλητα μεταποιηθεί. Πιστεύει ότι αυτή η στιγμή, όχι μόνο δεν είναι αναπόφευκτη, αλλά επίκειται.
Η υπολογιστική ισχύς αυξάνει με ταχυτάτους ρυθμούς και αυτό συνεπάγεται πως θα μπορούσε να έρθει θεωρητικά η στιγμή που, οι υπολογιστές θα είναι τόσο ικανοί, όσο η ανθρώπινη νοημοσύνη.
Τεχνητή νοημοσύνη!
Δεν υπάρχει κανένας λόγος να θεωρήσουμε ότι οι υπολογιστές θα σταματήσουν να γίνονται πιο ισχυροί. Θα συνεχίσουν την ανάπτυξη, έως ότου γίνουν πολύ πιο έξυπνοι από ό,τι είμαστε. Ο ρυθμός της ανάπτυξης θα συνεχίσει να αυξάνεται, επειδή θα αναλάβουν κάποια στιγμή μόνοι τους την ανάπτυξή τους, αντί του πιο αργόστροφου δημιουργού τους. Φανταστείτε έναν επιστήμονα πληροφορικής που έχει τις δυνατότητες ενός υπερ-ευφυή υπολογιστή. Θα έκανε την δουλειά απίστευτα γρήγορα. Θα μπορούσε να αντλεί πληροφόρηση από τεράστιες ποσότητες δεδομένων χωρίς κόπο. Και δεν θα χρειαζόταν ούτε καν διαλείμματα.
Λέει ο Kurzweil και επεξηγεί: Όλη αυτή η υπολογιστική ισχύς θα μπορούσε να τεθεί στην υπηρεσία της εξομοίωσης του πώς λειτουργεί ο εγκέφαλός μας και πώς δημιουργεί συνείδηση. Να μην χρησιμοποιηθεί μόνο για να κάνει πολύ γρήγορα αριθμητικές πράξεις ή να συνθέτει μουσική, αλλά και για την οδήγηση αυτοκινήτων, την γραφή βιβλίων, λήψη ηθικών αποφάσεων, εκτίμηση φανταχτερών έργων ζωγραφικής κλπ.
Ίσως να είναι έτσι. Άλλωστε είναι αδύνατο να προβλέψουμε την συμπεριφορά αυτών των πιο ευφυών οντοτήτων από τους ανθρώπους και πόσο μάλλον, όταν σε κάποιο σύντομο χρονικό διάστημα, χρειαστεί να συνυπάρχουμε ή ακόμα και να συγχωνευθούμε μαζί τους για να γίνουμε μια υπερ-ευφυής οντότητα, χρησιμοποιώντας την υπολογιστική δύναμη για την επέκταση των πνευματικών μας ικανοτήτων, με τον ίδιο τρόπο που τα αυτοκίνητα και τα αεροπλάνα διευρύνουν τις πραγματικές τους δυνατότητες. Ίσως θα μεταφέρουμε τις συνειδήσεις μας στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και θα ζούμε σε αυτούς σαν λογισμικό, πιθανότατα και για πάντα. Ίσως οι υπολογιστές να πάρουν ανθρώπινη μορφή και να μας εξολοθρεύσουν.
Ένα πράγμα έχουν κοινό όμως, όλες αυτές οι θεωρίες: Την μεταμόρφωση του ανθρώπινου είδους σε κάτι που δεν είναι πλέον αναγνωρίσιμο συγκριτικά με το σήμερα. Ο μετασχηματισμός αυτός ακούει στ' όνομα: «Μοναδικότητα». (βλ. άρθρο Ray Kurzweil: Το 2045 ένωση ανθρώπου-υπολογιστή και η Μοναδικότητα).
Τα φώτα έσβησαν, το σχολείο έκλεισε, άλλη μια χρονιά σε λίγο θα τελειώσει ... Κι ο χρόνος θα συνεχίσει να κυλάει ...
